Tarcza 4.0 – zmiany w windykacji

Przepisy wprowadzonych niedawno regulacji prawnych związanych z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom pandemii koronawirusa, znanych pod nazwą tarczy antykryzysowej w swoim już czwartym wydaniu wprowadziły niezwykle ważną regulację odnoszącą się do możliwości przeprowadzenia egzekucji z form pomocowych przewidzianych przez państwo wobec przedsiębiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej.

Jeżeli przed dniem wejścia w życie ustawy wprowadzającej tzw. tarczę 4.0 zajęto w toku egzekucji środki z tytułu wypłaconych przedsiębiorcom dofinansowań, o których mowa w art. 15zzb (z dofinansowania wynagrodzeń pracowników, osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług), art. 15zzc (z dofinansowanie kosztów prowadzenia działalności przez samozatrudnionych) i art. 15zze (z dofinansowanie wynagrodzeń osób zatrudnionych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego) wskazanych w ustawie z dnia 2 marca 2020 r.  o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych , lub z tytułu pożyczki, o której mowa w art. 15zzd (pożyczki bezzwrotnej ze środków Funduszu Pracy na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy) wskazanej ustawy, dalsza egzekucja z tych środków jest niedopuszczalna, a zajęte i nierozdysponowane sumy podlegają zwrotowi. Jest to niezwykle ważne  uregulowanie, które wprost wprowadza ograniczenia w prowadzeniu egzekucji w stosunku do środków, mających na celu poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorców.

Przepisy Tarczy 4.0 wprowadziły ponadto m.in. nową instytucję – uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. Polega ono na samodzielnym rozpoczęciu szybkiej restrukturyzacji, bez konieczności występowania do sądu przez przedsiębiorstwo, które znalazło się w niekorzystnej sytuacji finansowej. Wystarczające jest aby przedsiębiorstwo takie do 30 czerwca 2020 r. zawarło umowę z doradcą restrukturyzacyjnym i obwieści w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu. Zapewni to przedsiębiorcy silną ochronę  przed postępowaniami egzekucyjnymi, która to dotychczas możliwa była po przeprowadzeniu sformalizowanych i kosztownych postępowań. Z takiej możliwości dłużnik może skorzystać tylko raz. Z dniem dokonania obwieszczenia wszczęcie postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających staje się niedopuszczalne, a  wszczęte postępowania  egzekucyjne ulegają zawieszeniu z mocy prawa. Postępowanie o zatwierdzenie układu umarza się z mocy prawa, jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu.

Tarcza 4.0 wprowadziła także  zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych  – art. 5 otrzymuje brzmienie wskazujące, że jeżeli strony transakcji handlowej, z wyłączeniem podmiotu publicznego będącego podmiotem leczniczym, przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel, który nie jest dużym przedsiębiorcą, może żądać odsetek ustawowych po upływie 30 dni, liczonych od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, do dnia zapłaty, ale nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. Zmiana w porównaniu z dotychczasowym brzmieniem polega na ogólnym określeniu, bez odesłania ustawowego podmiotów, w stosunku do których niemożliwe jest dochodzenie odsetek na podstawie wskazanego powyżej przepisu.

Autor: Marek Sukiennik – Radca prawny Kancelarii Prawnej WEC Sroczyński i Wspólnicy Sp. k.